wstążka świętokrzyska

Przesłuchanie...

Dziś przedstawiam kolejny fragment zapisu naszego filmu na kanale YouTube "Józef Lis - największy bandyta świata XIX/XX w.", który jest jednocześnie zaproszeniem do oglądania tegoż filmu. Spróbujmy odpowiedzieć na pytanie: Jak Niemcy skutecznie przesłuchali Lisa w Namibii?

PK

Noga powinęła mu się i przyszła kryska na Icka, a raczej na Joska, gdy przekroczył granicę Niemieckiej Afryki Południowo – Zachodniej, czyli dzisiejszej Namibii…

Został tam aresztowany i poddany skrupulatnemu przesłuchaniu...

PW

Ordung mus zein!!!

PK

Za nienagannie uporządkowanym biurkiem siedzi niemiecki oficer, którego ospowatą twarz ledwie oświetla lampka. Jest gorąco, a on co i rusz kręci nieznacznie głową, reagując w ten sposób na ortopedyczny kołnierz… 

Rzuca ku przesłuchiwanemu standardowe pytanie:

PW

Name und Vorname?

Imię i nazwisko?

PK

Grzegorz Szczaworyżewicz. 

PW

Was, czyli co? 

PK

Grzegorz Szczaworyżewicz.

PW

Grzzzzegoooo…. Gzzeeee… Grzegooooz…. Szsz….czczyyy….

Scheise!!!!

Kurt!!!!

PK

W tym momencie, siedzący za maszyną do pisania, podoficer, wrzeszczy:

PW

Jawohl herr oberleutnant!!! 

PK

Oficer mówi do protokolanta:

PW

To chyba nie Bur, byłoby łatwiej, bo holenderski, to taki popsuty niemiecki.., To chyba jakiś Słowianin, może Hucuł… Żeby tylko nie zaczął mówić: Ist weist nicht… Że nic nie rozumie...

PK

Podoficer ponownie pyta przesłuchiwanego:

PW

Name und Vorname?

Imię i nazwisko?

PK

Grzegorz Szczaworyżewicz.

PW

W tym momencie do pokoju wchodzi feldfebel Thomas von Gizmenburg i z rozbrajającą prostotą rzecze:

Przejrzałem jego walizkę, w skrytce znalazłem ciekawe rzeczy, nie musicie się już męczyć… 

Wypowiedziawszy to, kładzie na biurko oficera kilka paszportów…

Oficer przegląda je szybko i na jego twarzy odmalowuje się wyraźna ulga i radość…

Po czym powoli rzecze:

Toś ty taki ptaszek… Robaczku… 

Nie grzeegosssz… Szszsz… czyyy… Tylko Jozef Lis vel Liss vel Silver vel Joe Izaak vel Smith… 

Du bist Jude Josef?

Jesteś Żydem Józefie?

Schprash du jidisch?

Mówisz w języku jidisch?

PK

Tak, mogę prosić o papierosa?

PW

Oczywiście, mordo ty moja, też jestem Żydem, bitte… cigareten... Meine liebe Lis...

No to jeszcze raz cię zapytam bez bicia:

Name und vorname? Und Geburtsort?

Imię i nazwisko oraz miejsce urodzenia, no i kak twaje atczestwo?

PK

Danke schein… Odpowiadam: Józef Lis, syn Anzelma, urodzony w Kielcach w 1868 roku… Czyli ja radiłsa w Priwislinskim Kraju… Normalnie powiem – w Polsce… 

PW

Tak Niemcy zdemaskowali bohatera naszej opowieści, choć czy obyło się bez bicia, to tego nie wiemy… 

PK

Oskarżony o stręczycielstwo Józef Lis, został skazany przez sąd w Niemieckiej Afryce Południowo – Zachodniej na trzy lata więzienia. 

Początkowo karę odbywał w miejscowym więzieniu w Windhoek, a następnie przewieziono go do Niemiec, gdzie resztę kary odbył w Neumunster.