Na szczyt Łysicy wędrujemy ze Świętej Katarzyny, idąc w kier. płd. za znakami szlaku czerwonego – w głąb Puszczy Jodłowej (czas wędrówki – ok. 1h – spokojnym marszem). Docieramy do – znajdujących się tuż pod szczytem Łysicy – gołoborzy. Miliony lat wstecz wierzchołki Gór Świętokrzyskich wysokością dorównywały szczytom najwyższych obecnie gór. Gołoborza powstały w czasie zlodowacenia północno – polskiego, kiedy to na powierzchni znajdowały się jedynie wyższe partie gór. W plejstocenie, w warunkach mroźno – wilgotnego klimatu peryglacjalnego, woda nieustannie zamarzała i odmarzała w szczelinach skał, co powodowało zwiększenie objętości lodu i stopniowe rozszerzanie tychże szczelin, a w konsekwencji prowadziło do rozpadu skały. Według starych podań, w noc świętojańską, na łysickich gołoborzach zbierać się miały na swym głównym zlocie wiedźmy, przybywające tu z bliskich, a także bardzo odległych stron... Wielce prawdopodobne, że owe wiedźmy, czarty i inne piekielne bestie używały gołoborza na Łysicy jako plenerowej izby sejmowej, zaś tego na Łysej Górze – jako senackiej, a głazy kwarcytowe służyły im za „fotele”;) Joachim Benedykt Chmielowski – w swoim dziele pt. „Nowe Ateny albo Akademija wszelkiej scjencyi pełna”, wydanym we Lwowie w latach 1745 – 1746 – także i na ten temat zawarł niemało rewelacji: „Mogą czarownice pobudzić burze, łyskawice, pioruny, grady, deszcze wielkie na zbóż wybicie, drzew urodzajnych obicie. Mogą wody zarażać, bydło stada, trzody zgubić, wybić mocą szatana. Sadełkiem dzieci niemowląt pobitych nasmarowawszy się, przybywają na Góry Wenery. [...] Czart gdy w człeka wstępuje, ma do niego ingres przez usta, przez odbyt i temiż wychodzi miejscami”.;)
Idąc za znakami szlaku czerwonego, po przebyciu ok. 100m, osiągamy szczyt Łysicy o wys. 612m n.p.m. Łysica jest najwyższym szczytem Gór Świętokrzyskich. Góra ta ma kształt owalny, ukoronowany dwoma wierzchołkami – Łysicą i Agatą. Gołoborze pod szczytem Łysicy jest już dosyć mocno zarośnięte. Wierzchołek Łysicy wieńczy od 1930 r. potężny, drewniany krzyż. W 1922 r. utworzono na terenie Łysicy ścisły rezerwat przyrody, w którym ochroną objęto głównie – istniejące tu wspaniałe drzewostany jodłowe, jodłowo – bukowe i bukowo – jodłowe o charakterze pierwotnym, a także unikatowe gołoborza. Obecnie, po kolejnych powiększeniach, dawny rezerwat, zwany dziś Obszarem Ochrony Ścisłej „Łysica”, sięga aż do podnóży Łysej Góry (Łyśca – Św. Krzyża) i jest największym OOŚ Świętokrzyskiego Parku Narodowego – jego powierzchnia wynosi 1 186ha. A "wiedźma"... znaczy... "wiedząca"... ;)
Galeria
